Bryllaup i Kana og jubileum i Matsue

I går var det 60-årsjubileum i Matsue Lutherske Kyrkje. Kyrkja er ikkje fullt 60 år enno, men det var i 1950 misjonsarbeidet for NLM starta her på nordfeltet.


Denne plakaten kunne nok dei første misjonærane forstå utan å ha gått ein dag på språkskule i Japan. Dei kom nemleg frå Kina, og der har dei samme teikna.
"60-årsjubileumsgudsteneste for misjonsarbeidet". Men dei måtte likevel lære eit heilt nytt språk, for uttalen av dei kinesiske teikna er heilt annleis enn det dei hadde lært.


Ein av dei tidlegare prestane i Matsue, Taro Shukuno, er no pensjonist. Han talte på festgudstenesta over temaet "Tenarane som fyllte vatn", utifrå teksten i Joh 2 om Jesus som gjorde vatn til vin i bryllaupet i Kana. Han hadde ei interessant vinkling av teksten:
- Eg er full av takk overfor dei misjonærane som starta her i Matsue, og overfor misjonsvennene som stod bak. Misjonærane som kom ifrå Kina, hadde berre 8 månader japanskstudiar før dei starta opp her. Kor lenge studerte du japansk, Valbø-sensei ? spør han vendt mot meg.
- To år, svarer eg beskjedent og skamfull over at eg framleis ikkje kan meir enn eg gjer, etter 13 år i landet.

Shukuno held fram:
- For eit mot! For ein iver! Dei hadde ein brann og ei nød for sjelene. Og dei var opptatt av at kyrkja skulle bli bygd av japanarane sjølve.

Eg tenkjer ofte for ein kamp det måtte vere. Dei tente Herren i det stille, slik som tenarane som fekk beskjed om å fylle kara med vatn. Det var store vasskar, som tok 80-100 liter kvar, og det var 6 av dei. Dei lurte sikkert på kvifor dei måtte gjere dette monotone arbeidet, men dei var trufaste. Og dei fekk sjå resultat. Situasjonen vart vendt frå fortviling til håp,

Shukuno fortel om då han som liten gut hadde ansvaret for å fylle badekaret med vatn og varme opp badevatnet kvar kveld for familien. Den tida var det ikkje innlagt vatn, og han måtte gå mange rundar til brunnen før badekaret vart fullt. Det var hardt arbeid for ein liten gut.

- Også i tenesta i kyrkja hender det at vi går trøytte og tenkjer: Nyttar det?
Det hende av og til at eg gløymde meg bort i leiken, og det var blitt mørkt då eg kom på at eg hadde gløymt å hente vatn til badet. Då eg kom heim, såg eg dampen frå badekaret, og det var allereie fyllt opp. Det var mor som hadde gjort det.

Nokre gonger når vi har gått trøytt, treng vi ein pause. Jesus forstår deg, og pastor Kajinishi er også forståingsfull.

Ein slik bodskap er sjeldan å høyre her i landet, der du skal stå på og vere sterk. Det var godt å høyre frå ein erfaren japansk prest at det er lov til å kvile, også, innimellom.
Men han utfordra oss til slutt til å vere ei kyrkje som går ut i kvardagen med det vi har fått.

Jesu-namnet har gitt resultat i Matsue from Inger Valbø on Vimeo.

Namnet Jesus har gitt mange japanarar håp. Det var samme songen eg vart sendt ut med frå Åndalsnes stasjon akkurat ein månad før, den 26.8:

Salmesong på Åndalsnes stasjon from Inger Valbø on Vimeo.

Eg fekk ein kommentar på e-post til denne videosnutten:
"Synes det var gripende med de som tok farvel på Åndalsnes! Hvorfor skulle du reise helt til Japan om ikke det var for Navnet Jesus? Da kunne du like gjerne vært heime. Vi måtte rett og slett ha funnet oss annet arbeid.... Men tenk å få ARBEIDE for Jesus....! Kan en person ha større arbeidsgiver?"

Så sant, så sant, Mainy! Ja, hadde det ikkje vore for namnet Jesus, måtte vi ha funne oss eit anna arbeid...

Nokre glimt ifrå resten av jubileumsfeiringa:


Gjestar ifrå dotterkyrkja i Arashima.


Eldste Kashiwaya i Arashima (t.v.) var berre 19 år då han vart døypt i Matsue kyrkje. Her overrekkjer han blomster til eldste Makino i Matsue kyrkje.


Litt av lunsjbordet. Dei norske kabaretane var visst vellukka. Der var i alle fall ikkje restar å ta med heim.


Unge og eldre balanserer asjett, pinnar og kopp i kyrkjebenkane.


Desse jentene er trufaste i kyrkja kvar einaste søndag. F.v. Tomomi, Haruka og Minami.

"En liten telefon jeg har"

Endeleg, etter snart 4 veker her, har eg fått innlagt fasttelefon. Ein søt, liten sak, ikkje sant?
Vil du ringje meg, er nummeret frå Norge +81-852-67-2918.

2020 på displayet betyr ikkje at vi ligg 10 år framfor dykk i Norge, men rett og slett at klokka var ti på halv ni då eg tok biletet. Men sjølv om vi ikkje ligg 10 år før dykk, har vi nokre timar forsprang. Det betyr at eg IKKJE vil ha telefon midt på natta, utan at det er "urgent". Med andre ord bør du ikkje ringje etter kl 1400 (kl 1500 så lenge de har sommartid) på grunn av tidsforskjellen. (7 timar med sommartid, 8 timar elles i året).

Telefonen minner meg om ein song eg lærte på søndagsskulen eller på barneforeining. Eg hugsar berre dei første orda:
"En liten telefon jeg har, en bønnens telefon."
Er det nokon som kan hjelpe meg med resten av teksten?
Legg igjen som kommentar til bloggen eller send meg ein mail (ingervalbo@nlm.no), eller du kan ringje og synge songen til meg.

Så godt at vi har "bønnens telefon". Gud har ikkje kontortid, og han blundar ikkje og søv ikkje, Israels vaktar.

Berre i tilfelle...

Denne magnetplata er festa på innsida av inngangsdøra hos ein medmisjonær. "Eg har evakuert" står det på. Den skal ho feste på utsida av døra i tilfelle ho må evakuere. Greitt for dei som skal leite å vite at dei ikkje treng å gå inn der.

Idag oppdaga eg forresten ein ny funksjon på mobiltelefonen min:

Alarm og informasjon om jordskjelv. Det skal visst vere mogleg å varsle større jordskjelv nokre sekund før det kjem, og ein alarm på mobilen kan gjere at eg rekk å krype under bordet før ting byrjar å riste og falle ned.

Alarmen er innstilt slik at eg høyrer han sjølv om eg har slått telefonen på lydlaus. No har eg også testa ut korleis alarmen høyrest ut. Men eg håper eg aldri får bruk for han...

Språklege utfordringar

Misjonærflokken har blitt ganske fornya sidan eg reiste frå Japan i fjor sommar. No er det ikkje lenger norsk som er det offisielle språket når vi samlast. Eg er ikkje så trygg på å snakke engelsk i store forsamlingar, men no får endeleg vi norske kjenne korleis finnane har hatt det ilag med norske misjonærar i alle dei år.

Kva språk dei finske borna brukte når dei leika ilag med dei norsk-japanske og islandsk-japanske, er eg ikkje sikker på, men det såg ut som om dei hadde det kjekt i lag.

På veg til Kobe og velkomstfest hadde eg ein kveld og ei natt hos Jorunn Svela i Okayama.

Jorunn bur i 11. etasje i ei 29-etasjes blokk ikkje så langt ifrå Okayama stasjon. Til saman i blokka er der 330 leiligheiter, så Jorunn har nokre naboar! Fleire har ho allereie fått god kontakt med.


Det var ikkje lett å sove med alle toga som dura forbi heile natta. Her går toga i to etasjer, også. Hurtigtoget Shinkansen er for langt til å få med på eitt bilete.

Neste morgon skulle eg sitje på med Jorunn til Kobe. Bilgarasjen hennar fascinerte meg!

Sjå korleis Jorunn får bilen sin ut av garasjen her:

Japansk garasje from Inger Valbø on Vimeo.

Endeleg nede på bakkenivå.


Nei, takke meg til parkeringsplass på gatenivå! Her er bilen min som eg endeleg fekk på plass laurdag ettermiddag.


Velkomstfest
Måndag var både misjonærfridag og offentleg fridag (Eldres dag). Det var velkomst for Mailis Janatuinen, som er tilbake frå Finland etter omlag 10 år, for pensjonisten Tore Jåtun som er tilbake som stedlig representant for oss, og så for meg, som berre har vore borte i omlag 14 månader.


Ekteparet Kivilä spelar ilag med Johanna Tervonen. Johanna kjenner eg litt frå før, men den nye familien var heilt ny for meg.


Nokre av familien Kivilä ved bordet ilag med Tore Jåtun, og resten av familien ser vi i bakgrunnen.


Familien Sigurdsson frå Islands Misjonssamband ilag med Jorunn Svela.


Heldigvis var her nokre som kunne stammespråket: Sunnmøringane Kirsti Strand (i midten) og Ingebjørg Hildre.


Om kvelden måtte vi ha litt meir mat, og Jorunn tok Johanna, Kirsti og meg med seg til Ikea på svenske köttbullor.


Eg skulle gjerne hatt nokre kjøtbollar mindre og litt meir potet, men det var dette som var porsjonen denne dagen. Billig var det også. Og den japanske kassadama var storfornøgd fordi vi forstod då ho sa "tack så mycket!"

Tysdag var det JS-møte (Japanstyret). Også her gjekk det på engelsk sidan Johanna var med. Før i tida måtte dei finske misjonærane lære seg norsk for å følgje med, men no er det vel vi norske som burde lære oss finsk? Då er det iallfall enklare å kommunisere på engelsk eller japansk.

Heime att

Då eg kom att til Matsue i dag, var eg først ute og åt lunsj ilag med Akiho, som var tilbake til universitetet for graduation i dag. Her er ho innom på ein kopp svensk blåbærte frå Ikea.

Sushi på løpande band

Etter å ha vore omtrent åleine utan å snakke med folk i to dagar, var det godt å kome ein tur ut. Eg tok toget til nabobyen Izumo på vestsida av innsjøen. Der møtte Rie meg. Etter eige ønskje gjekk vi ut og åt sushi til lunsj. Og det var skikkeleg sushi, med rå fisk som omtrent smelta på tunga.

Først ut var ei krabbeklo.


Elles var det berre å forsyne seg av det som kom rullande mot oss på transportbandet. Kva med litt laks?


Rie starta måltidet med å be ei bøn og takke Gud fordi eg er komen tilbake til Japan.
(Her skulle det forresten ha vore ein videosnutt av sushi på løpande band, men av tekniske årsaker har eg enno ikkje fått videoformatet på mobiltelefonen til å passe...)


Her blir ålen grilla. Det er ikkje alt som blir slukt rått.


Så er det berre å la dei telje tallerkenane og gi oss rekninga. Eg åt berre halvparten, altså, eller vel så det. Men Rie insisterte på at ho skulle betale alt i dag, som ei velkomstgåve for meg. Thank you very much, Rie!
(Foto: Rie Mori)


Etter nokre timar heime hos Rie var eg tilbake på stasjonen igjen. Eg har aldri før lagt merke til inngangspartiet på Izumo stasjon. Det er nemleg forma som Izumo Taisha, det store shintotemplet i byen som folk valfartar til ifrå heile landet. (Foto: Rie)


Her i Shimane fylke har dei også sagnet om han som samla øyane til eitt rike ved å trekkje dei med tau.

Medarbeidarar

Eg har vore på kurs og lært japansk kyrkjehistorie. Sjølv med den elektroniske ordboka i fanget forstod eg ikkje alt, men eg fekk med meg ein god del, trur eg. Interessant. Ein prest ifrå eitt av dei andre lutherske kyrkjesamfunna hadde forelesningar. Særleg samtalen etter timane var interessant. Ein kan lære mykje berre av å lytte til andre. Eg er ikkje akkurat typen som opnar munnen utan at eg må, iallfall ikkje i ei slik forsamling med for det meste japanske teologar.
Kjekt var det iallfall å treffe dei att. Gode medarbeidarar, som deler både alvor og humor.

Hiruzen Bible Camp serverer norsk grovbrød til frukost framleis sjølv om det ikkje lenger er nokon norske i staben. Etter 2 ½ veke med loff smakte denne frukosten ekstra godt. Men no har eg fått tak i grovmjøl, så i morgon blir det heimebaka grovbrød til lunsj!


Vi fylte berre to bord i matsalen. Forelesar Ebihara til høgre.

Innsetjingsseremoni
Før første undervisningstime i føremiddag var det ein liten seremoni der eg formelt vart innsett i teneste igjen etter vel eitt års opphald.

Maekawa, som representant for WJELC sitt ”hovudstyre”, formidla innsetjingsorda ifrå kyrkjepresident Tsukuda. (Foto: Fukao)


Først var det to av dei japanske prestane som bad for meg og arbeidet mitt.
(Foto: Fukao)


(Foto: Igi)


Her er beviset på at WJELC-styret har innsett meg som arbeidar på nordfeltet, underskrive av president Tsukuda 1. september.


Å bli bedt om å seie noko utan å vere førebudd, er noko eg ikkje liker, og iallfall ikkje å måtte seie noko på japansk. Eitkvart fekk eg vel likevel sagt, trur eg. Men då eg spurde om nokon hadde igjen av yoghurten eg delte ut i fjor, fekk eg berre latter og unnskyldningar til svar.
(Foto: Fukao)

Planleggjing
Kurset var slutt til lunsj i dag, men etter lunsj hadde vi nordfeltsmøte, og tema i dag var mellom anna søndagsskulelærarkurs, ungdomsleir og arbeidsoppgåver for meg.


Desse tre er ikkje alltid så alvorlege som dei ser ut her. F.v.: Matsumura (Yonago), Runar Matsui-Li (Hiruzen kyrkje) og Igi (Hiruzen Bible Camp).


Ein liten detalj: Fukao sjekkar førarkortet til Runar for å sjå korleis han skriv etternamnet sitt. Ein uvanleg kombinasjon av japansk og norsk etternamn, med bindestrek. Men korleis skriv ein det på japansk?


Maekawa (t.v.) er ein stillferdig mann utan dei store faktene, og han slår vanlegvis heller ikkje i bordet. Men det gjorde han i dag, så det small! Ein stakkars mygg låg død på bordet etterpå... Kajinishi (Matsue) og Kari Opperud (Nima) er imponerte over den raske vendinga og slagferdigheita til Izumo-presten.

Tolmod
Men det går ikkje alltid like fort når arbeidsoppgåver skal bestemmast. For å vere ærleg, trudde eg at dei ulike kyrkjene hadde litt meir konkrete forslag til oppgåver for meg, no når dei har hatt over eit år å planleggje på. Men framleis har eg lite konkret å starte med. I éi kyrkje vil dei eg skal kome ein gong uti november og ha orgelkurs. Og då vil presten snakke med meg om å starte opp engelskklasse ein gong utpå vinteren eller våren. Og ein annan plass vil dei starte ungdomsgruppe ifrå april. Eg treng tolmod til å vente, og samtidig visdom til å sjå oppgåver som ligg her og ventar på meg, som eg ikkje ser akkurat no.
Vi fekk ei konkret utfordring ifrå pastor Katsuhara frå Tottori før vi avslutta kurset i føremiddag. Han delte Jeremia 29, 7 med oss:

”Sjå til at det går vel med den byen eg har ført dykk bort til, og bed for han til Herren! For når det går han vel, så går det dykk vel.”

No er eg vel ikkje akkurat bortført til Matsue, slik som Israelsfolket var blitt førte bort til Babylon, men eg trur det er Gud som har sendt meg hit. Og då skal eg kanskje starte med å be for byen. Vil du hjelpe meg å be om tolmod og om at må få sjå dei opne dørene, er eg takksam for det.

Finpussing til 60-årsjubileum

Søndag 26. september skal Matsue Lutherske Kyrkje feire 60-årsjubileum, og då skal det vere fint både inne og ute. I går etter gudstenesta vart det delt ut vaskeutstyr, arbeidshanskar og ugrashakker til dei som hadde tid til ein liten dugnad før dei gjekk heim.


Framfor og rundt kyrkja var det mykje ugras som måtte vekk. Heldigvis var det blitt litt overskya, så det var ikkje så altfor varmt. Eg fann meg ei hakke og fekk vekk ein del ugras rundt parkeringsplassen.


Ein av eldstane i kyrkja, herr Makino.


Og her er den andre eldsten, herr Katou. Ikkje alle var akkurat kledd til hagearbeid, men innsatsen var upåklageleg. Den første eg møtte då eg kom til søndagsskulen litt før klokka 9, var presten med kost og brett som sopa kyrkjetrappa. Han var også med på dugnaden. Prestesnippen hadde han putta i brystlomma.


Etter dugnaden var det godt å komme innatt i eit avkjølt rom til "kyrkjekaffi" med kald te.

Det er 60 år sidan dei første misjonærane kom hit og bestemte å starte opp evangeliseringsarbeid i denne byen. No er her ein kyrkjelyd som driv eit godt arbeid. Som misjonær er eg berre eit supplement for å hjelpe dei til å nå lenger ut.

Etter kyrkjekaffien var det lunsj for dei som er med i kyrkjestyret. Som misjonær fekk eg vere med som observatør. Dei hadde mange saker på lista, men det vart også tid til å snakke litt om kva arbeid dei ønskjer meg inn i. Det lille kyrkjekoret har pause for tida, og vi snakka om muligheita for å starte opp noko nytt, og kanskje inkludere søndagsskulen og dei som går i bibelgruppa. Eg lufta også tanken om å samle ungdommar på laurdag ettermiddag til gospelkorøving, og det verka som dei var med på det. Mange muligheiter, med andre ord, men kvar skal ein starte? Og korleis? Og når?

Medan eg ventar på at ting legg seg til rette og kjem inn i fastare former, får eg disponere tida mi litt meir fritt. Og då er det naturleg å ta kontakt med dei eg allereie har hatt ein del med å gjere. Ei av dei er Yoko. Dei av dykk som har fått bønnekortet mitt, har bilete av henne.


Eg har hatt kontakt med Yoko sidan ho var student. No jobbar ho på hovudpostkontoret her i byen. I går kveld var vi ute og åt på familierestauranten Tomato&Onion, samme plass som vi møttest første gong for snart fire år sidan. Etterpå var ho med meg heim på meir prat og dessert.

Om vel ein time skal eg oppover til Hiruzen igjen. Har med langbukse og langerma gensar i bagasjen, for eg reknar med det blir litt kjøligare om kvelden enn her. Men også i Matsue er det brukbart i dag, med maksimumstemperatur på berre 29 grader, i følgje Yahoo.

På Hiruzen skal vi ha samling for arbeidarane på nordfeltet. Tre norske misjonærar og resten japanarar. Eg kjem kanskje tilbake til ein presentasjon av dei. Er litt spent på om nokon har tatt vare på yoghurten eg ga dei i juni i fjor...

(Her har det vore måndag 13. september i snart 12 timar, og likevel står det søndag 12. over bloggen. Hm. Her er eitkvart som ikkje stemmer...)

Shimane ligg til venstre for Tottori

Her i landet heiter fylket ofte det samme som administrasjonsbyen i fylket. Til dømes ligg Tottori by i Tottori fylke, og Okayama by i Okayama fylke. Hiroshima by i Hiroshima fylke osv. Men her eg bur, heiter byen Matsue og fylket heiter Shimane. Eg kom over ei T-skjorte her ein dag som viser ein litt irritert "Shimane-super-ambassadør" som prøver for n-te gong å forklare kvar Shimane er i landet: "Shimane ligg til venstre for Tottori!" Så no har du vel funne fylket "mitt" på kartet?


Matsue er fylkeshovudstaden i Shimane. I dag hadde eg meg ein ny sykkeltur på tvers gjennom byen, til politistasjonen for å hente parkeringsløyve som eg søkte om for nokre dagar sidan, og så vidare til Toyota for å levere papira der. Dette går raskare enn posten, til og med!

Eg sykla over mange slike "Matsue city"-lokk på min veg gjennom byen. Og artig var det å oppleve å treffe kjentfolk på gata, også. Ei dame stoppa opp og spurde litt forvirra: "Doushite?! Doushite?!" fleire gonger. "Kvifor?! Kvifor?!" Ho forstod visst ikkje heilt kvifor ho skulle treffe meg der, eller kvifor eg var i Matsue. Ho har vore litt i kyrkja og hos meg på bibelstudie ein gong. Håper ho kjem fleire gonger og at ho blir ein kristen.


Også i dag har eg opna nye øskjer. Det vil seie ikkje nye, men kasser som har stått på lager i over eitt år. Ifrå ei av kassene dukka eit troll opp som troll av øskje. Og trollet hadde det bra varmt, også etter at eg hadde festa det til kjøleskapet. 29-30 grader innandørs er litt kjøligare enn det har vore ute i dag. Men temperaturen har gått nedover sidan eg kom her for 1 1/2 veke sidan, så det er håp om at hausten snart er her.

Eg tenkte kanskje at eg skulle få samle Bible Club-folk allereie denne veka, men det ser ut som om eg må vente ei stund. I staden har eg truffe enkeltpersonar. Onsdag hadde eg lunsj med ei jente i universitetskantina. Sjølv om det framleis er sommarferie ut september, var det bra med liv der, og to av tre kantiner var opne.


I går hadde eg besøk av Mo, ei kinesisk kristen jente, som kallar meg "storesøster". Kjekt å treffe henne att, også.


I dag var Yuki innom. Ho vart eg kjent med i april i fjor, etter at ho hadde vore på eit homestay-opplegg i USA i vårferien. Der hadde ho møtt kristne, og det gjorde inntrykk på henne, så ho ville lære meir om kristendommen. Kvar morgon las ho i nytestamentet på toget på veg til universitetet. No har ho flytta til Matsue på hybel, men ho les framleis i Bibelen. Dei to-tre siste månadene før eg reiste til Norge i fjor, kom ho til meg for å lese Bibelen på tomannshand, og ho vart også med på Bible Club. Då eg reiste, var det andre som tok over bibelstudie med henne. I fjor sommar vart ho bedt med på studentleir. Der forstod ho endeleg kva Jesu kors betyr, og ho tok imot Jesus som Frelsar. Seinare på hausten vart ho døypt. I år på sommarleiren hadde ho vitna for dei andre korleis ho hadde blitt ein kristen.
Det var kjekt å treffe att Yuki. Ei litt beskjeden jente, men ho har fått tak i noko verdfullt. Eg hadde enno ikkje pakka ut japansk eller engelsk Bibel, men vi bladde i min norske, og ho gjetta seg til kva det betydde. Joh. 3, 16 og andre kjende stader. Til slutt slo vi opp og las nokre av hennar favorittvers frå Joh. 15, der Jesus seier at han er vintreet og vi er greinene. Denne teksten hadde vi på siste Bible Club i juni i fjor før eg reiste. Så det var som å ta opp igjen tråden derifrå.
Det var også fint å be ilag med Yuki no etter at ho er blitt ein kristen. Godt å ha nokre støttespelarar når vi startar oppigjen arbeid mellom studentane. Ho og ei anna jente har sagt dei vil hjelpe meg å lage mat, så då har eg iallfall sikra meg kokkar. Så får eg heller konsentrere meg om den åndelege maten.